Kwalificaties
Als vrijwilliger bij Scouting vorm je een onmisbare schakel bij de persoonlijke ontwikkeling van kinderen en jongeren. Daarom is het belangrijk dat je je ook als vrijwilliger blijft ontwikkelen. Deze ontwikkeling staat bij Scouting Academy centraal, zodat je voldoende deskundigheid op zak hebt om jouw functie binnen Scouting te vervullen. Wat je al kunt, hoef je met Scouting Academy niet opnieuw te leren. Wat je leert binnen Scouting, kun je ook buiten Scouting gebruiken. Dat leren doe je op je eigen manier: het volgen van een training, stage lopen, praktijkervaring opdoen in je eigen groep of het thuis doornemen van modules. Kies hieronder de tools waarmee jij aan de slag wilt!
Als je al leiding bent geweest of als je misschien al leiding hebt gegeven in een andere vereniging of in je werk, dan zijn de kwalificatiekaart, competentiegericht werken en het kwalificatieproces misschien niet nieuw voor je. Gelukkig hoef je bij Scouting Academy niet dubbel te leren!
Hoe ga je te werk?
Ga in gesprek met je praktijkbegeleider. Kijk wat je al kan en geef dit aan op je kwalificatiekaart. Kun je dit onderbouwen? Stop het bewijs dan in je portfolio. Verder kun je op dezelfde manier te werk gaan als nieuwe leiding: van de competenties die je nog moet ontwikkelen leg je vast in een TalentOntwikkelPlan hoe je dit wilt gaan doen en wanneer. Doe dat wat nodig is: training, learning by doing, elearning, stage: jij bepaalt zelf hoe en hoe snel je je ontwikkelt.
Wat ga je doen om gekwalificeerd te worden?
Je downloadt het juiste functieprofiel en de bijbehorende kwalificatiekaart. Hierop staan per deelkwalificatie de competenties die Scouting Nederland verwacht van een gekwalificeerd leiding. Op deze kaart zie je overigens bij een aantal deelkwalificaties ook een toevoeging voor teamleider staan. Bij de kwalificatiekaart is ook een toelichting en een routekaart geschreven, deze is te vinden bij de tools. Samen met de praktijkbegeleider in je groep ga je bepalen hoe ver je bent met de deelkwalificaties. Hierna maak je een plan hoe je bepaalde competenties gaat ontwikkelen: je eigen TalentOntwikkelPlan. Dit werkt voor alle functies en competenties hetzelfde!
Hoe ga je de kwalificatie halen?
Je kunt op training gaan. Als het goed is worden er in jouw regio trainingen voor jouw functie gegeven. Tijdens deze training kun je werken aan je competenties.Je kunt leren door als leider mee te draaien met een gekwalificeerd (team)leider. Dit kan binnen je eigen groep, maar mag ook bij een andere groep plaats vinden. Zo leer je van de ander en kan hij of zij jou feedback geven, waar je mee aan de slag kunt.Ook vanuit je werk of studie kun je al competenties hebben ontwikkeld die bruikbaar zijn. Bespreek dat met je praktijkbegeleider.
Eindbeoordeling
Als je (bijna) klaar bent met je ontwikkeling en je kwalificatiekaart (bijna) helemaal afgevinkt is, kan je praktijkbegeleider een aanvraag doen bij de praktijkcoach van de regio, of de kwalificatie zelf toekennen indien de praktijkbegeleider gekwalificeerd is. De praktijkcoach en je praktijkbegeleider maken zelf afspraken over hoe de toetsing verloopt. Misschien komt de praktijkcoach langs voor een observatie en/of een gesprek, misschien niet. Dit kan per regio verschillen.
Als de kwalificatie wordt toegekend in Scouts Online, krijg je hier per e-mail een bericht van. Vervolgens kun je een kwalificatieteken voor op je Scoutfit aanvragen bij de ScoutShop.In de kwalificatiewijzer kun je opzoeken door wie een bepaalde kwalificaties en deelkwalificaties aangevraagd en/of geregistreerd kunnen worden in Scouts Online.
Verdieping en verder ontwikkelen
Wat Scouting betreft, is persoonlijke ontwikkeling een belangrijk thema. Je kunt een keuze maken om vervolg- of specialistische trainingen te volgen. Je kunt bijvoorbeeld een logeer-, kamp-, bivak- of expeditiekwalificatie gaan halen. Ook landelijke evenementen als Scout-In of een (inter)regionale Scoutiviteit biedt vaak interessante specialistische trainingen. Als je met jezelf aan de slag wilt, ga dan de uitdaging aan volg een Gillweltraining. Ook door het meewerken als vrijwilliger aan projecten of evenementen op regionaal of landelijk niveau, kun je bepaalde competenties en daarmee (deel)kwalificaties halen.
Kwalificatieproces groepsbegeleider
Net als leiding en praktijkbegeleiders kan de groepsbegeleider zich ontwikkelen tot gekwalificeerd groepsbegeleider. Voor deze kwalificatie zijn een kwalificatiekaart en toelichting op de kwalificatiekaart beschikbaar. Als jezelf aan de slag met je ontwikkeling kan je de methodiekenbank gebruiken.
De groepsbegeleider wordt bij voorkeur begeleid door de praktijkbegeleider. Als de situatie hierom vraagt, kan hiervan worden afgeweken. Kijk in dat geval wie de groepsbegeleider het beste kan begeleiden. Denk hierbij aan bijvoorbeeld iemand binnen het bestuur. Als je er niet uitkomt, kun je de praktijkcoach van je regio benaderen en vragen om maatwerkadvies.
Wanneer een groepsbegeleider naar de mening van zijn (praktijk)begeleider over alle benodigde deelkwalificaties beschikt, kunnen de deelkwalificaties door de praktijkbegeleider in Scouts Online worden toegekend. Als alle deelkwalificaties zijn behaald kan een kwalificatieaanvraag worden gedaan bij de praktijkcoach van de regio.
Benodigde deelkwalificaties voor de kwalificatie groepsbegeleiders:
- Scout Resource Management vaardigheden
- Scoutingkennis
- Persoonlijke ontwikkeling
- Vrijwilligersbeleid opstellen
- Vrijwilligersbeleid uitvoeren
Beoordelen aanvraag
Bij een aanvraag voor een kwalificatie groepsbegeleider toetst de praktijkcoach of de betreffende groepsbegeleider inderdaad over de benodigde competenties beschikt. Als de praktijkcoach dit assessment positief beoordeelt, dan kent de praktijkcoach de kwalificatie toe in Scouts Online. Deze toets of dit assessment verschilt per regio: iedere regio maakt hierover zijn eigen afspraken.
N.B. Als een praktijkcoach van zichzelf vindt dat hij nog niet alle kennis zelf in huis heeft om een goede beoordeling te doen, dan kan hij iemand uit zijn omgeving vragen voor ondersteuning, denk hierbij aan een opleider of een regio-HRM’er.
Een groepsbegeleider is niet verplicht om alle taken op de kwalificatiekaart uit te voeren binnen zijn groep. Het kan voorkomen dat er binnen een groep andere afspraken worden gemaakt. Wil een groepsbegeleider zichzelf ontwikkelen? Dan kan hij de kwalificatiekaart gebruiken als leidraad. Als een groepsbegeleider gekwalificeerd wil worden, doorloopt deze het kwalificatieproces en zijn wel alle competenties op de kwalificatiekaart voor 'Groepsbegeleiderscompetenties' verplicht om te ontwikkelen.
CWO
Scouting gebruikt het CWO-systeem als diplomalijn om te leren zeilen, roeien, varen met een buitenboordmotor en motorboot. Scouting Nederland is als vereniging aangesloten bij CWO. De Stichting CWO (Commissie Watersportopleidingen) is een samenwerkingsverband van HISWA Vereniging en het Watersportverbond. De stichting heeft als doel een uniform diplomasysteem voor vrijwillige vaaropleidingen in te richten en in stand te houden. Zo zijn er opleidingen en diploma’s voor bijna elke watersportdiscipline. Scouting Nederland gebruikt dit systeem voor roeien, zeilen, buitenboordmotor en motorboot (binnenboord). Binnen CWO is er een kwaliteitscommissie waar Scouting Nederland zitting in heeft. Meer lezen over CWO? Kijk dan op de website van het CWO.
Teamprofiel
Hoeveel leidinggevenden zijn er nodig op basis van het aantal kinderen in de speltak? En welke kwaliteiten en kwalificaties of competenties moet zo'n team dan hebben? Is er iemand met kennis van EHBO gewenst? Al deze zaken zijn beschreven in het teamprofiel. Een teamprofiel geeft aan wat de verhoudingen zijn tussen het aantal leidinggevenden en de jeugdleden binnen een speltak.
Leidingteam
Een leidingteam bestaat uit een teamleider en de overige leidinggevenden bij een speltak. De teamleider vervult een coördinerende rol binnen het team. Draai je een gemengde speltak? Dan is het leidingteam ook gemengd. Bij een niet gemengde speltak moet het aantal leidinggevenden dat dezelfde sekse heeft als de speltak, in de meerderheid zijn. Bij een meisjesspeltak is het aantal leidinggevenden dat vrouw is, dus in de meerderheid. Een leidingteam bestaat minimaal uit twee personen, waarvan één iemand gekwalificeerd leidinggevende is. Een opkomst kan dus niet doorgaan als het minimum aantal leidinggevenden niet aanwezig is. De verhoudingen van het aantal gekwalificeerde en niet-gekwalificeerde leidinggevenden in een speltak, het aantal leidinggevenden op het aantal kinderen, het aantal personen dat beschikt over een EHBO-diploma en meer informatie vind je in het teamprofiel van jouw speltak. De overige regelgeving, zoals een verplichte Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) en verantwoordelijkheden van een leidingteam, vind je in het Huishoudelijk reglement.
Minimum en gewenst niveau
Binnen het teamprofiel heeft elke speltak een minimum niveau en een gewenst niveau. Het minimum niveau is het minimale waarmee je nog net verantwoord de speltak begeleidt. Als groep kun je je echter afvragen of je dit wilt en wat voor de groep de minimale voorwaarden zijn voor een goed functionerend leidingteam.
Het gekwalificeerde niveau is het meest gewenste. Hierin zijn de taken en functies evenwichtig verdeeld en is er voldoende capaciteit om op een verantwoorde manier de speltak te begeleiden
Bereiken van het gewenste niveau
Als groep kun je afspraken maken waar je wilt staan met de kwaliteit van de teams en hoe je dat gaat bereiken. De praktijkbegeleider van je groep kan dit traject begeleiden en kan hierin ook de kwaliteit van de teams zo optimaal mogelijk maken. Uiteraard moeten alle vrijwilligers gemotiveerd zijn om dit te bereiken, want iedereen zal zijn steentje moeten bijdragen om die kwaliteit te halen. Het teamprofiel kan de basis zijn voor de ontwikkeling van de totale vereniging. Ook kun je er als Scoutinggroep voor kiezen om nog een aantal facetten toe te voegen, zoals het spelen volgens het spelaanbod en de spelvisie van Scouting Nederland.
Voor waterscoutinggroepen bevat het teamprofiel van een speltak aanvullend een kolom met een overzicht van de nautische kwalificaties die gewenst zijn om het Scoutingspel op- en rond het water verantwoord te begeleiden.
Bootprofiel
Naast teamprofielen zijn er ook bootprofielen. De bootprofielen beschrijven de minimaal en gewenste nautische kwalificaties die bij een bootbemanning aanwezig zijn om veilig met een bepaald type boot en onder bepaalde omstandigheden veilig het water op te gaan. Lees meer over de team- en bootprofielen waterscouting in de Nautisch Technische Richtlijnen.
Minimumleeftijd en samenstelling team
Voor speltakleiding gelden de leeftijden zoals beschreven in het huishoudelijk reglement:
Bevers en welpen: vanaf 17 jaar
Scouts: vanaf 18 jaar
Explorers: vanaf 20 jaar
Roverscouts: vanaf 21 jaar (coach), vanaf 23 jaar (adviseur)
Wil je bijvoorbeeld leidinggeven bij de bevers of de welpen, dan kun je 3 maanden voordat je 17 wordt ingeschreven worden als leidinggevende.Voor teamleiders geldt een andere leeftijd:
Bevers en welpen: vanaf 18 jaar
Scouts: vanaf 21 jaar
Explorers: vanaf 21 jaar
Roverscouts: niet van toepassing
Ten aanzien van de maximumleeftijd van leidinggevenden geldt een advies van 45 jaar.
Volgens de leeftijdsgrenzen in het huishoudelijk reglement van Scouting Nederland geldt dat het merendeel van de explorers nog geen leidinggevende kan zijn. De minimumleeftijd voor leidinggevenden is namelijk 17 jaar bij de bevers en welpen en 18 jaar bij de scouts. Daarnaast moet je er goed over nadenken of je nu al leidinggevende wilt zijn. Er komt namelijk meer bij kijken dan je denkt, zoals met wie je meegaat op kamp. En er gaat veel tijd zitten in leidinggeven. Je moet je dan ook afvragen of je al je activiteiten, zowel binnen als buiten Scouting, goed met elkaar kunt combineren. Op bladzijde 108 en 109 van de Explorergids vind je meer informatie en tips over dit onderwerp.
Het huishoudelijk reglement stelt bij een gemengde speltak een gemengd leidingteam verplicht. Binnen een niet gemengde speltak moet in het team van leidinggevenden ten minste een meerderheid van dezelfde sekse aanwezig te zijn als de sekse van jeugdleden.
Functieprofiel
Download hieronder het gewenste functieprofiel voor jouw vrijwilligersfunctie of die van jouw groepslid. Kun je het functieprofiel niet vinden? Stuur een mail naar scoutingacademy@scouting.nl. En kijk voor werving van nieuwe vrijwilligers ook bij de Wervingsprofielen.
Kwalificatiewijzer
De Kwalificatiewijzer kun je vinden in Scouts Online onder de tab 'Vrijwilligers' en ‘Overzichten en links'. In de Kwalificatiewijzer kun je een overzicht vinden van de verschillende kwalificaties en door wie een bepaalde kwalificatie aangevraagd of geregistreerd kan worden in Scouts Online. De verschillende categorieën kwalificaties staan hierbij alfabetisch gerangschikt. Tussen deze categorieën vind je ook installatiedata, insignes en waarderingstekens die in Scouts Online geregistreerd kunnen worden.
Sommige kwalificaties kunnen direct geregistreerd worden (bijv. insignes), andere kwalificaties dienen eerst aangevraagd te worden. Voor de meeste kwalificaties is het de bedoeling dat een set aan competenties behaald moet worden, die samen geregistreerd worden als 'deelkwalificaties'. Deze deelkwalificaties kennen soms een verplicht en soms een facultatief karakter. Zij kunnen gelden als voorwaarde voor de aanvraag of registratie van een 'eindkwalificatie' (kwalificatie voor een functie). Per kwalificatie staan, voor zover van toepassing, de benodigde deelkwalificaties beschreven.
