Scouting Baden-Powell – Slim verduurzamen met vrijwilligerskracht
Aan de Kalverstraat in Roosendaal ligt het groene terrein van de Noord-Brabantse Scouting Baden-Powell. Met zo’n 80 jeugdleden, waaronder een speltak voor kinderen met een beperking en 50 vrijwilligers is het een actieve landgroep die het Scoutingspel combineert met techniek, natuur en samenwerking. Het clubgebouw uit 1993 is inmiddels uitgegroeid tot een toonbeeld van slimme verduurzaming, volledig gasloos, energiepositief en voorzien van energielabel A++++.
Gefaseerd naar een duurzaam clubhuis
De verduurzaming van het gebouw verliep in fases. Eerst werden de snelle winstmaatregelen genomen: energiezuinige Ledverlichting, het terugdringen van sluipverbruik en het optimaliseren van regelingen. Daarna volgden grotere ingrepen zoals de installatie van een PV installatie van 5000WP, de installatie van een warmtepomp, elektrische boilers en later een uitbreiding van de PV installatie tot 18.000 WP. In 2023 leverde het gebouw netto 2.000 kWh meer terug aan het net dan dat ze opnamen, en in 2025 wordt verwacht dit verdubbeld te zijn. In 2025 werd het energielabel A++++ officieel geregistreerd. Al met al zijn ze hier meer dan 10 jaar mee bezig geweest.
Dankzij een subsidie van de Rabobank konden ook warmtepompen en airco’s worden geplaatst ter vervanging van de klassieke Cv-installatie. Op het verlanglijstje staan nu accu’s om nog optimaler gebruik te maken van de eigen opgewekte stroom.
Buitenruimte als verlengstuk van het programma
Ook buiten op het terrein gebeurt van alles. Omdat het clubhuis in een waterwingebied ligt, mocht er niet meer geparkeerd worden op eigen grond. Die kans werd aangegrepen om een voedselbosje aan te leggen met fruitbomen, struiken en een insectenhotel. In de bosranden worden zoveel mogelijk inheemse boomsoorten geplant. In het programma van de jeugdleden komen vaak Sustainable Development Goals terug. Zo wordt duurzaamheid niet alleen technisch, maar ook tastbaar en educatief.
Trots op het resultaat
“We zijn trots dat we een gebouw uit 1993 zó ver hebben gebracht,” zegt Thomas Schipper, voorzitter van de beheerstichting. “Het voelt voor iedereen vanzelfsprekend, omdat het past bij onze Scoutingwaarden én onze duurzaamheidsdoelen.” De combinatie van eigen initiatief, vrijwilligerskracht en slimme keuzes maakt het gebouw tot een voorbeeld voor andere verenigingen.
Lessen en uitdagingen
De grootste uitdaging zat in de voorbereiding: het rondkrijgen van financiering, het vergelijken van offertes en het creëren van draagvlak. Ook het Scoutingspel moest tijdens de verbouwing gewoon doorgaan. Verborgen klusjes en extra kosten bleken een valkuil, net als het afstemmen van installaties, soms pasten mensen zelf instellingen aan, wat het systeem uit balans bracht.
Tips van Scouting Baden-Powell voor andere groepen
- Begin met een nulmeting en een duurzaam MJOP. Zo zie je waar de snelle winst zit en kun je grotere ingrepen gefaseerd plannen.
- Regel de besluitvorming en reserveer een post onvoorzien. Spreek af wie beslist en wie mag wijzigen. Plan een vooropname en werk met checklists.
- Faseer, test en regel in. Start met een pilotruimte, stel standaardprofielen in en wijs key users aan per speltak.
- Gebruik inheemse soorten en onderhoud ecologisch. Vermijd exoten en laat verduurzaming meelopen met regulier onderhoud.
- Communiceer en vier successen. Leg keuzes uit, geef vrijwilligers een podium en gebruik data om het verhaal te vertellen.
Het gebruik van social media kan de groep nog iets beter doen. Het gaat niet alleen om berichten posten, maar ook om opvolging aan reacties te geven.
Delen en inspireren
Scouting Baden-Powell deelt haar verhaal actief via de lokale pers en netwerkbijeenkomsten. Geïnteresseerde groepen zijn welkom om langs te komen, installaties te bekijken en documenten in te zien. “We zijn graag het voorbeeld,” aldus Thomas.
Op zoek naar een locatie?
Het clubgebouw van Scouting Baden Powell is ook door andere Scoutinggroepen te gebruiken onder specifieke voorwaarden. Kijk hier voor meer informatie.
Andere voorbeelden
Scouting Nederland biedt hulp bij verduurzaming
In september 2024 deed een werkgroep Duurzame gebouwen onderzoek waaraan ruim 150 groepen meededen. Lees hier meer over dit onderzoek. Accommodatie consulenten staan klaar om vragen van groepen te beantwoorden of verder te leiden naar andere ondersteuningsvormen. Bekijk hoe of ga aan de slag met de laagdrempelige menukaart.
