Headerafbeelding

Aanleiding en totstandkoming nieuwe waarderingstekens

Sinds 2 april 2019 heeft Scouting Nederland een nieuw systeem van waarderingstekens voor haar leden. Het proces dat heeft geleid tot de totstandkoming van deze nieuwe waarderingstekens heeft een aantal jaar in beslag genomen. Hier kan je lezen hoe dat in zijn werk is gegaan. Meer informatie over de waarderingstekens, onderscheidingen en lustrumtekens van Scouting Nederland, vind je op deze pagina.

Aanleiding

In de landelijke raad van juni 2013 vroeg Regio Zuidoost-Brabant of het mogelijk is de criteria van de waarderingstekens zo aan te passen dat het ook voor vrijwilligers die alleen actief zijn op groepsniveau mogelijk wordt het zilveren en gouden waarderingsteken te halen. Naar aanleiding van deze vraag stelt het landelijk bestuur voor de waarderingstekens breder te evalueren en deze opmerking daarbij mee te nemen. Een eventueel wijzigingsvoorstel voor de criteria zal op termijn voorgelegd worden aan de landelijke raad.

Vervolgens heeft het bestuur besloten een commissie waarderingstekens te vormen. De commissie waarderingstekens zal naar twee algemene vragen kijken:

  • Hoe wordt het systeem van waarderingstekens ervaren?
  • Wordt hiermee in de behoefte voorzien van een systeem voor waardering van leden en niet-leden?

Na verder overleg met de commissie waarderingstekens legt het landelijk bestuur in december 2014 drie scenario’s voor aan de landelijke raad:

  • Scenario A: Handhaven huidig systeem
  • Scenario B: Handhaven huidig systeem, inclusief teken voor bijzondere verdienste
  • Scenario C: Invoeren nieuw systeem, inclusief teken voor bijzondere verdienste

Van elk van de drie scenario’s is onderzocht wat de voor- en nadelen zijn. De landelijke raad besluit met meerderheid van stemmen het bestuur te vragen scenario C uit te werken.

Het landelijk bestuur stelt in 2015 een projectopdracht op om scenario C uit te werken en zet een werkgroep op. In het voorjaar van 2016 is de nieuwe werkgroep benoemd en wordt gestart met de werkzaamheden.

Opdracht

De opdracht die de werkgroep waarderingstekens kreeg, luidde als volgt: “Ontwikkel een nieuw beleid voor het toekennen van waarderingstekens conform scenario C van het voorstel dat het landelijk bestuur in december 2014 aan de landelijke raad heeft gepresenteerd.” Tevens is het Teken van Moed meegenomen als uitvoering van een vraag van de landelijke raad en een toezegging van het landelijk bestuur; om een stoffelijk teken van moed te ontwerpen.

Dit voorstel dient daarna geïmplementeerd te worden.

Afbakening

Bij het ontwerp van een geheel nieuw systeem wordt onder meer grondig gekeken naar zowel de historische achtergrond van vrijwilligerswaardering binnen Scouting Nederland als naar de huidige internationale praktijk. Het nieuwe systeem wordt uitgewerkt in een voorstel dat door het landelijk bestuur aan de landelijke raad ter goedkeuring zal worden voorgelegd, waarna de benodigde wijzigingen in het huishoudelijk reglement zullen volgen.

Het onderzoek was de eerste fase van het traject. Na goedkeuring dient het voorstel geïmplementeerd te worden in een tweede fase. Net als in een de eerste fase werd in de tweede fase ook nadruk gelegd op participatie.

Werkwijze

De werkgroep is in maart 2016 gestart met het schrijven van een onderzoeksplan. Vervolgens is er van april tot en met juni 2016 onderzoek gedaan naar welke waarderingstekens er internationaal zijn en hoe dit werkt. Er is daarnaast de keuze gemaakt een enquête op te zetten om participatie binnen het traject mogelijk te maken. Om dit te faciliteren, is besloten de deadline voor het voorstel te veranderen. Van juli tot en met september is de historische achtergrond onderzocht, waarbij onder andere een bezoek is gebracht aan het Scouting Nederland museum.

Vanaf september 2016 is ook de voorbereiding van de enquête gestart, zodat deze enquête in december gehouden kon worden. In januari 2017 zijn we gestart met het analyseren van de resultaten van de verschillende onderzoeken en aan de hand daarvan is dit voorstel tot stand gekomen. Dit voorstel is vervolgens besproken met de portefeuillehouders en met een spiegelgroep. De spiegelgroep is een groep bestaande uit leden van Spel, de ScoutShop en HRM. Met (in ieder geval) deze partijen wordt in de implementatiefase nauw samen gewerkt en om dit zo soepel mogelijk te laten verlopen is hun input gevraagd tijdens de onderzoeksfase. Deze spiegelgroep is 1 x bijeen geweest.

Het voorstel in de landelijke raad van juni 2017 goedgekeurd. Hierna is er gestart met de tweede fase, de implementatiefase. In deze fase hebben we met vele partijen gewerkt waaronder de ScoutShop, Landelijk team Communicatie, de ICT teams van Scouting Nederland en Koninklijk Begeer.

Ontwerpen

Voor de ontwerpen van de waarderingstekens zelf hebben we een lijst van acht dieren samengesteld. Deze lijst hebben we, vanwege de vraag vanuit de landelijke raad om een participatief traject te hebben, middels een enquête in de @-scout voorgelegd. De drie dieren met de meeste stemmen, vos, oehoe en edelhert, zijn drie nieuwe waarderingstekens geworden. Voor het hoogste waarderingstekens hebben we gekozen voor een wolf. De wolf zien we veel terug bij buitenlandse Scoutingorganisaties. Voor de andere tekens hebben we ideeën gebaseerd op wat typisch Scouting was of de gebruiken bij buitenlandse Scoutingorganisaties. Voor maatschappelijk inzet, een thema dat vooral bij meidenorganisaties en de WAGGGS speelt, hebben we gekeken naar de gebruiken bij WAGGGS.

Vervolgens hebben we, in overleg met Landelijk team Communicatie, verschillende ontwerpen gemaakt. Hiervoor is een ontwerper ingeschakeld. De kleuren van de linten zijn gebaseerd op gebruiken bij buitenlandse Scoutingorganisaties. Hiervoor hebben we ook input gehad vanuit Koninklijk Begeer, degenen die daadwerkelijk de tekens maken.

We hebben de keuzes voorgelegd aan de deelnemers van het regiovoorzittersoverleg en de kleine vlootraad. Aan de hand van de resultaten en verdere input van Koninklijk Begeer en de ScoutShop zijn de definitieve ontwerpen gemaakt.

Beoordelingscommissies

Een ander onderdeel van het nieuwe systeem zijn de nieuwe beoordelingscommissies (9 interregionale beoordelingscommissies en een landelijke beoordelingscommissie). De regio’s en admiraliteiten zijn verdeeld in interregionale beoordelingscommissies. Er is hiervoor gekozen om zo verschillen in beoordeling van aanvragen tussen regio’s (willekeur) tegen te gaan. Daarnaast kunnen aanvragen vanuit een regio die minder functioneert opgevangen worden. Voor de indeling van de interregionale beoordelingscommissies hebben we input gekregen van de regio’s en admiraliteiten op de landelijke raad en tijdens het regiovoorzittersoverleg en de kleine vlootraad.

Voor de landelijke beoordelingscommissie zijn er vacatures opgesteld. Voor de interregionale commissies zijn de regio’s en admiraliteiten gevraagd of zij afgevaardigden konden sturen. De werkgroep heeft, samen met de landelijke beoordelingscommissies, trainingen en trainingsmateriaal gemaakt voor de commissies.

Aanvraagformulieren en technische ondersteuning beoordelingstraject

We hebben, met behulp van Landelijk team Communicatie en de ICT teams, aanvraagformulieren gemaakt voor het aanvragen van de verschillende tekens. Ook de technische ondersteuning voor het beoordelingstraject hebben we met behulp van deze teams opgezet.

Ondersteuning